Ас ішкен ыдысты неге төңкеріп қоюға болмайды?
Қазақта ыдыс-аяққа қатысты ырым-тыйымдар көп. Мысалы, ас ішкен ыдысты төңкеріп қоюға болмайды. Бұл – несібе осымен бітті дегенді білдіреді. Үйге көршілер ас әкелсе ыдысын бос қайтармаған. Себебі ыдысты бос қайтару көргенсіздік, әдепсіздік саналған.
Жүкті әйелге неге балық етін жеуге тыйым салған?
Жүкті әйелге бала сақау болып туылады деп балық етін, баланы көтеру мерзімі ұзаққа созылады деп түйе етін және ерні жырық болып тумасын деп қоян етін жеуге тыйым салған.
Жанып тұрған шырақты неге үрлеуге болмайды?
Қазақтар ертеден отты киелі санаған. Сондықтан жанып тұрған шырақты үрлеген адам ұмытшақ болады деп есептеген.
Өлген адамды жоқтағанда әйелдер неге шашын жайып жіберіп жылайды?
Әйелдер жоқтау айтып жылағанда шашын жайып жіберіп жыласа, ішіндегі шері тарқайды деп ырымдаған. Сонымен қатар әйел еріне қол жұмсап, ұрысқанда тілдеп, бетке түкірсе. оның ақ некесі бұзылады, өзінен-өзі талақ болады деп есептеген.
Қазақ халқында түнде сандық ашуға болмайды деген ырым бар. Қатты қажет жағдайда қалай ашқан?
Түнде сандықты ашуға болмайды. Адам қазасы болады деп қорыққан. Өте қажет болған жағдайда «жылан кіріп кетті» деп айтып ашады.
Қазақ астың иманы деп нені айтқан?
Қазақтар тұзды бейберекет шашпай, қадірлеген. Себебі тұзды астың иманы деп есептеген.
Бала көтере алмай жүрген келіндерге қандай ырым жасаған?
Қазақта кіндік кесу рәсімінен кейін кіндіктің кішкене бөлігін етпен қоса қуырып, бала таппай жүрген келіншектерге ырымдап жегізетін болған. Тіпті сүндетке отырғызғанда алынатын кесіндіні білдіртпей жегізіп, бала болсын деп ырымдаған.
Есіктің босағасын керіп, табалдырықта тұруға не себепті тыйым салған?
Елге жау шапқанда ғана үй иелері есіктің босағасын керіп, табалдырығында тұрып алатын болған.
Қазақтар қай кезде ырыс-несібе кемиді деп есептеген?
Шәугімнің шүмегін есікке қаратып қойса, ырыс-несібе кемиді деп есептеген.
Үйде құмырсқа көбейіп кетсе, қазақтар қандай амал қолданған?
Киізүйде құмырсқа көбейіп кетсе, жылқының екі тезегін уыққа іліп қояды.
Әлеуметтік желіде бөлісу:
