Instagram-да танымал болған Almatizmy парақшасынан жергілікті тұрғындарының күнделікті тұрмыс-тіршілігіндегі елеусіз де қызық сәттерді, ерекше орындарды, ескі ғимараттарды көруге болады. Бұл жобаның авторлары — Алина Буравцева мен Дмитрий Доценко. Екеуі де — журналист, фотограф. Олар түсірген әр фотосуреттің өз тарихы бар.
Алина Алматыға 2016 жылы келген. Оған дейін Нұр-сұлтанда жұмыс істеді. Ast.kz сайтында «Астанизмы» аталатын жобасы болған. Онда тұрғындар өмірінің жарқын сәттері, қаланың ауа райы, ескі құрылыс нысандары туралы жазып, фотоға түсіріп, жариялап отырған.
Жүрген жерімнен ерекше нәрсе іздеп, оны фотоға түсіруді әдетке айналдырдым. Алматыға келгенде де «Мына рельс қашаннан бері бар», «Мына үй қай кезде салынған», «Бұл құбыр әлі істей ме?» деген сияқты сауалдарым бітпейтін. Достарым қарапайым нәрсеге таңданып, қызығып қарайтыныма күлетін. Қала мені бірден өзіне баурап алды. Алматыда қыдырып, серуендеуден жалықпаймын. Маған қаладағы кез келген дүние таңсық болды. Бір-екі жылдың ішінде қаланың табиғаты, ауа райы, тұрғындардың өмір салты, тыныс-тіршілігі ұнап, фотоға түсіре бердім, — дейді Алина.
Алинаның досы әрі әріптесі Дмитрий Алматыда туып-өскен. Ол әуеліде күнде көріп жүрген қарапайым нәрселерге аса назар аудармаған. Кейін Алина екеуі фотоларды жинап, Instagram-ға жүктеген.
Алина маған үнемі өзі түсірген фотоларды жіберетін. Қойған сауалдарына жауап беремін. Алғаш түсірген фотосы — газда қайнап тұрған шәйнек. Нұр-сұлтанда табиғи газ құбыры болмаған соң бұған дейін тек электр шәйнек пайдаланған. Алинаға мұның өзі ерекше көрінді, — дейді Дмитрий.
Бұл аспалы жол Татарка ықшамауданында орналасқан. Алинаның айтуынша, мұндай құрылыс қаланың еш жерінде жоқ. Бәлкім бұл өткен ғасырда салынған аспалы жолдың соңғы нұсқасы да шығар. Ағаштардың арасынан көрінбей қалған көпірдің ұзындығы — 20 метр. Аспалы жолдың қашан, қалай салынғанын ешкім білмейді. Бұл фотоны қала тұрғындары әлеуметтік желіден көріп таңғалған.
Телевизия хабарын таратуда КСРО-дағы шалғай аймақтардың көпканалды, телефон және телеграф байланыстарын кеңінен көрсету үшін 1967 жылы алғашқы 20 орбита станциясы жұмыс істеді. Соның бірі — Алматының символына айналған «Орбита» ғарыш байланыс станциясы. Жүйе «Молния-1» спутнигінен теледидар сигналын алып, оны Алматы мен өзге аймақтарға таратып отырды.
Станцияда диаметрі 12 метр антенна құрылғысы болды. Ол жер серігін үздіксіз қадағалайтын түрлі жүйемен жабдықталған дөңгелек базада орналасқан. Осылайша адамдар КСРО-ның орталық теледидар бағдарламаларын тамашалады. Қазір станция «Қазақтелекомға» тиесілі. Ол телефон байланысын қамтамасыз етеді.
Бұл — Бөгенбай батыр көшесіндегі ескі үйлердің бірі. Алинаның айтуынша, мұндай ғимараттар Алматының бұрынғы көрінісін еске түсіреді.
70-жылдардың басында салынып, Алматыдағы Министрлер кеңесі емханасының алдына қойылған «Ана» композициясы. Ескерткіш Шевченко көшесінде орналасқан. Авторы — атақты мүсінші Бек Түлеков.
Ақан сері көшесіндегі Алматы теміржол ауруханасының маңындағы ескерткіш.
Дмитрийдің айтуынша, мына жеке тұрғын үйдің балконы ескі болса да, қалаға көрік беріп тұр. Көпқабатты үйде тұратын тұрғындар да балкондарын ерекше безендіруге тырысады. Мұндай сұлу көріністі Алматының көп жерінен кездестіруге болады.
Алматыдағы жеке үйлердің бірінің қақпасында осындай таңба безендірілген. Бұл таңба — трискелион немесе трискель деп аталады. Ол түрлі халықтың мәдениетінде, тарихында кездеседі. Бүгінде Италияның Сицилия автономия аймағының туында трискелион бейнеленген.
Орбита-1 ықшамаудандағы өзен жағалауында бейнеленген фильм кейіпкерлері.
«Рахат» ықшамауданындағы гараж қақпасына салынған сурет.
әл-Фараби және Сейфуллин даңғылдарының қиылысында жаңадан салынып жатқан тұрғын үй кешені.
Дмитрий мен Алина ерекше нысандарды жұмыстан қайтқанда, қыдырып жүргенде кездейсоқ тауып алады. Кейде бір күн арнап, әдейі іздеп жүріп те фотоға түсіреді.
Алматының барлық ғимараты ұнайды. Ескісі де, жаңасы да ерекше, Тіпті тұрғындардың ауласындағы әдемі көріністің өзі қаланы түрлі түске бояп, көрік беріп тұрған сияқты. Мұнда адамдар өзіне ғана емес, айналасына да әдемі көңіл-күй сыйлауға тырысады. Бізге алматы тұрғындарының қызық ақпарат айтып, фото жіберіп, кері байланыс жасағаны ұнайды. Олардың қолдауы бізді шабыттандырады, — дейді Алина.
Дмитрийге Қазақфильм ауданындағы ғимараттар, подъездегі суреттер, тұрғын үй ауласы, балалар алаңы қатты ұнайды. Оның айтуынша, мұндай көріністер адамның есінде ұзақ сақталады.
Адамдар қыдырып қана қоймай, қаладағы көрікті орындарға назар аударса, кез келген құрылыс нысанына ұқыпты қараса, ескі дүниенің қадірін біліп, бағаласа, қаланы көркейтуге үлес қосса дейміз. Болашақта оқырмандарға Almatizmy жобасын басқа қырынан таныту ойда бар. Оны уақыт көрсетеді, — дейді Дмитрий.