Жүсіпбек Аймауытовтың "Ақбілек" романындағы Ақбілек кімге тұрмысқа шығады?
Балташ - Ақбілектің тағдырына қарамай, оның жанын түсініп, ғашық болған жігіт. Ақбілек Балташтың бұл қасиетін бағалап, оған күйеуге шығады.
Құртқа төмендегі қай батырдың жары?
Құртқа - Қобыланды батырдың жары.
Қалқамен мен Мамыр не себепті қосылмайды?
Қалқаман мен Мамыр бір-біріне ғашық болады. Дегенмен олардың бір рудан болуына байланысты екеуіне "дәстүрді бұзды" деген айып тағылып, өлім жазасына кесіледі. Мамыр өз туысы Көкенайдың қолынан қаза табады. Ал Қалқаман үстем тап өкілдеріне өкпелеп, Бұхар жаққа кетеді. Дастанда Қалқаманның ол жақта өсіп-өніп, ұрпағы жүз үйге жеткені айтылады.
Мына әйелдердің қайсы сүйгеніне сезімін бірінші болып айтады?
"Қамбар батыр" жыры желісі бойынша Әзімбай деген бай болады. Оның Назым есімді қызына барлық ел сүйсінетін және құда түсетін. Дегенмен қыз ешбірінің ұсынысын қабылдамайтын. Өйткені ол үнемі аң аулап, өз елін асырау қамымен жүретін Қамбар батырды ұнататты. Қамбар батыр өзгелер сияқты Назымды әкесінен сұрамайтын. Бір күні Назым аңнан қайтқан Қамбардың жолына тұзақ қойып, онымен кездесіп, бірінші болып сезімін білдіреді.
Мұхтар Шахановтың "Ғашықтың ғаламаты" поэмасындағы Қорланға «Қорлан» әнін арнаған жігіт кім?
Сұлтан есімді атақты байдың Құсни және Қорлан есімді қыздары болады. Бірде олардың ауылына Естай есімді жігіт келеді. Қорлан мен Естай бірін-бірі көрген сәтте ғашық болады, бірақ Қорлан өзгеге атастырылған еді. Естай Қорланды алып қашпақ болады. Алайда Сұлтан олардың бұл жоспарын біліп қояды да, қызға құда түскен жұртқа жаққа жаушы жіберіп, “ақысы төленген” қызды алып кетулерін талап етеді. Той асығыс жасалып, Қорлан өз тағдырына мойынсұнып, алыс ауылға келін болып кетеді. Естай өлгенше Қорланды ұмыта алмайды. Ол өзінің өмір бойғы қайғысы мен орындалмаған арманы жөнінде ән шығарады. Бұл бүгінге жеткен - "Қорлан" әні.
«Бесік құда» салты қай жырда кездеседі?
Қазақтың «бесік құда» салты «Қозы Көрпеш пен Баян Сұлу» жырында кездеседі. Хикая Сарыбай мен Қарабайдың аң аулап жүріп достық қарым-қатынасын нығайтып, құда болып, Қозы мен Баянды атастыруынан басталады.
Төмендегі ғашықтардың қайсы некесіз балалы болады?
"Еңлік пен Кебек" поэмасының желісі бойынша тобықты руынан шыққан Кебек пен найманның қызы Еңлік қол ұстасып, қашып кетеді. Олар алты ай бойы жасырын кездесіп жүрген жартасты паналайды. Бұл кезде Еңліктің аяғы ауыр еді, кейін екеуі ұлды болады. Найман мен тобықты адамдары екеуін тауып алады. Ашулы жұрт екі жасты ат құйрығына байлап, сүйреп өлтіреді. Екеуін бірге жерлеп, бала жайлы ұмытып кетеді. Кейін баланы жартас маңынан таба алмайды. Поэма осылай аяқталады.
Абай Құнанбайұлы Шәкәрім Құдайбердіұлына қай қос ғашық туралы дастан жазуға кеңес береді?
Бүгінде жыр түрінде жеткен «Еңлік – Кебек» дастанының екі нұсқасы бар. Оның бірі – ақын, жазушы Шәкәрімнің «Жолсыз жаза яки кез болған іс» аталатын шығармасы. Оған бұл тақырыпты жазуға ақын Абай Құнанбайұлы кеңес берген.
Бердібек Соқпақбаевтың «Менің атым Қожа» повесінде Қожа мен Жанар қай ойыннан соң ұрсып қалады?
Қожа бір күні кешке өзінің жайлауға кететінін айту үшін Жанардың үйіне келеді. Сол кезде Жанар үйде әжесі жоқ екенін айтып, Қожаны дойбы ойнауға шақырады. Бірақ ойын кезінде екеуі сөзге келіп, ұрсып қалады.
Әзілхан Нұршайықовтың «Махаббат, қызық мол жылдар» романындағы Ербол мен Меңтай Алматыдағы қай оқу орнында оқыды?
Ербол мен Меңтай Алматыдағы қазақ университетінің студенті еді. Автор сол кезде қазақ университеті деп қазіргі әл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университетін айтқан.
Әлеуметтік желіде бөлісу:
