БАҚ-та күнбағыс дәнін шекарадан шығаруға экспорттық кедендік баж салығын енгізу тақырыбы қызу талқыланы жатыр. Бұл шикізаттың экспорттық ағындарын реттеудің болашақ механизмі және аздаған түсінбеушілік бар. Жақында сауда және интеграция министрлігі нарықтың барлық мүдделі қатысушыларымен талқылаулар ұйымдастырды. Экспорттық кедендік баждың және тарифтік квотаның мәні мен міндеттерін түсіндіргім келеді, — деп жазды министр өзінің Facebook парақшасында.
Оның айтуынша, күнбағыс дәнін экспортқа шығару көлеміне ешқандай шектеу жоқ және экспорттық баж қолданысқа енгізілмейді. 2021 жылдың қыркүйегінен 2022 жылдың қыркүйегіне дейін қолданыста болған күнбағыс экспортына квоталар аяқталды. 2022 жылғы қаңтар-қазан айларында 222,5 мың тонна экспортталды, квота ішінде – 140 мың тонна, бұл 2021 жылғы ұқсас кезең деңгейінен 76%-ке артық (126,4 мың тонна).
2022 жылдың қаңтарынан қарашасына дейін квота қолдану нәтижесінде елде күнбағыс майының өндірісі 67%-ке өсті. 204,8 мың тонна күнбағыс майы экспортталды, бұл өткен жылмен салыстырғанда 2,5 есе көп. Бұған 2021/22 жылдары жаңа май кәсіпорындарының іске қосылуы да әсер етті (Qazaq Astyq Group, Бота-2015, Алтын Шығыс және басқалар).