Депутат Ирина Унжакованың айтуынша, егер өткен жылдары адам құқықтары жөніндегі омбудсмен тек қорғау процесін бақылауға мүмкіндік алған болса, енді ол осы процестің дербес және тәуелсіз қатысушысына айналады.
Адам құқықтары мен бостандықтарына қатысты мәселелерді қараған кезде олар Қазақстандағы маңызды құқықтық, қадағалау және заң шығару жиналыстарының барлығына дерлік қатысуға құқылы болады. Атап айтқанда, Парламент, оның палаталары, Үкімет, Конституциялық кеңес отырыстарына.
Сонымен бірге заң жобасы адам құқықтары жөніндегі омбудсменнің мәртебесін айқындайды.
Омбудсмен лауазымында қалуға байланысты шектеулер реттелді. Уәкілдің саяси қызметпен айналысуға құқығы жоқ, саяси партияларға қатысуға рұқсаты жоқ, мемлекеттік қызметте жұмыс істей алмайды, ғылыми және шығармашылық қызметтен басқа ақылы қызметпен айналыса алмайды, — деп атап өтті мәжілісмендер.
Уәкілдің өкілеттік мерзімі бес жылды құрайды. Бірақ заң жобасында оны осы лауазымға қайта сайлауға немесе жұмыстан мерзімінен бұрын кетуге болатын норма бар.
Уәкілдің тәуелсіздігінің принциптері мен кепілдіктері бекітілді.
Заң жобасында қол сұғылмауына қатысты жаңалық болуы өте маңызды. Яғни, комиссарды ұстауға, тұтқындауға, қылмыстық немесе әкімшілік жауапкершілікке тартуға, тінтуге немесе жеке дүниесін тінтуге болмайды. Сонымен қатар, бұзушылықтар анықталған жағдайда, ол әкімшілік немесе басқа жауапкершілікке тартылуы мүмкін, бірақ ерекше тәртіп бойынша, — деді Ирина Унжакова.
Уәкілдің қызметіне араласқаны үшін әкімшілік жаза қарастырылады. Әкімшілік кодекске тиісті түзетулер енгізілетін болады.