Әрқандай территория абиотикалық факторлар бойынша орын алмасады. Мұндай процессті сукцессия деп атайды. Трофикалық процесстер бойынша жаңа мекен-жайларды бірінші рет те өсімдіктер игереді. Бұрын өсімдіктер болмаған территорияларда жаңадан өсімдіктердің игеруін бірінші дәрежелі сукцессия деп атайды, бұрын мекен-жайларды өсімдіктер болған, бірақ бұзылған – ажырыған өсімдіктер жабындыларын екінші дәрежелі сукцессия деп атайды.
Сукцессия процесінде биоценоздағы организмдер түрлері олардың мекен-жайлары өзгерген болады. Сукцессия процесінде өсімдіктер соңынан жануарлардың өкілдерінде өтеді. Биоценоздардың дамуында олардың экологиялық структурасының маңызы зор. Биоценоз ішіндегі организмдердің әртүрлі топтары олардың экологиялық структурасын белгілейді.
Экологиялық түзілістер түрлі түрлер құрамынаие болады. Биоценоздағы экологиялық нишалар бір-біріне туыс болмаған түрлерден тұрады және бұл жағдайды винерия деп атайды. Табиғатта экологиялық викариялар кең тарқаған.
Биоценоздағы экологиялық құрылымдар белгілі климаттық жағдайда дүниеге келген. Мысалы: түрлі табиғи зоналардың биоценоздары олардың фитофаг және сапрофагтері бірлікте кездеседі, яғни Сібір ормандарында сапрофагтар, шөл зонасында фитофагтар /жануарлар/ көп болады, қалдықтарды бір жағдайдан екінші жағдайға өткізеді.
Жануарлар әлемінен әртүрлі қоректенетін жануарлардың редуценттік функциялары дамиды. Сукцессия климкспен аяқталады. Климакс процесінде организмдер қауымдастығы, түрлері пайда болып олар кейінгі кезеңде аз өзгереді.Климакс жағдайына жеткендәуірге дейін сукцессия тездігі төмендейді. Сукцессия процесіегерде түрлер саны қосылғанда немесе азайғанда олардың тездігі жойылады.
Биоценоз ішінде түрлер әртүрлілігінің тарихи себептері түрдің эволюцион дамуымен байланысты.Әртүрлі биоценозда түрлер саны көбейеді.
Биоценоздың ең үлкен ерекшеліктерінің бірі оның өзгергіштігі әртүрлі биоценоз өзінің биотобын және әрқандай биотоп сол жердің биоценозын құрайды. Климаттық, геологиялық және биотикалық факторлар барлық уақытта өзгеріп тұрады