Орталық Африка халықтары және қазіргі Африкадағы этникалық процестер

Ангола Республикасы- Африканың оңтүстік баысындағы мемелекетік, президент тік республика. Заң қабылданушы органы-Ұлттық самблия. Атқарушы билікүкімет қолында.

Жер көлемі-1246,7 мың км2. Астанасы-Луанда. Ірі қалалары Бенгела, Самбо, Лубанго, Малан және Кабинда. Әкімшілік жағынан 18 провинцияға бөлінеді.

Халқы 109 млн. Олар бату канго және батыс банту этниклық топтарына бөлінеді. Мемлекет тілі- порту гал тілі. Халқының 80 пайызын астамы християн Дінине сиынады.

Табиғаты. Ангола аумағының басым бөлігі үстіртті таулы келеді. Теңіз жағалауы ойпатты. Климатты экваторлық муссондық және тропиктік пассатық. Өлкен өзендері : Кванго, касай, кванта, таулы үстіртің солтүстігін қалың орман, ал оңтүстік сирек тутылы саванна алып жатыр, батыс беткейінде мәңгі жасыл тропиктік ағаштар өсіп жатыр.

Тарихы. Анголаның ежелгі және орта ғасырлардағы тарихһы толық зерттелмеген. ХҮ-ХҮІІ ғасырда мунда олардың Данго, Канго, Луанда аталатын мемлекеттер болғаны білген. Луанда аталатын мемелекеттер болғаны белгілі. Бүкіл Ангола 1571 дан португалдықтардың отарына айналады. 400 жылға созылған құл сату жүйесі Анголаны әбден қнсыратты. Миллиондаған Ангола азматары Америкаға, Еуропаға, сатылды. Ангола Африкадағы ең арата қалған елдердің қатарында болды.

1961жыл ақпанда Луанда қаласында Анголаны азатетужолындағы бүкілхалықаралық қозғалыс ұйымы қарулы көтеріліс басталды. Қозғалыс ұйымы қарулы көтеріліс басталды. Қозғалыс көптеген елдерден қолдау тапты.

1975 жыл 11 қарашада Ангола патриоттар елінің ұлттық тәуелсіздігін жариялады. Ангола мәселесін реттеуге 80 жылдардың аяғында ғана сәтті қадамдар жасалды.

Ангола аграрлы елінің өнеркәсібі нашар дамыған. Кофе, жүгері, қант, мақта сияқты өнімдер өсіріледі. Оңтүстік аудандарында мақта шаруашылығы дамыған. Сыртқы аудандарында кофе мен алмас ерекше орын алады. Анголаның жер қойнауы кенгн бай. 1995 жыл экспортқа шығарған өнім 3698 млн долар болса импортпен келген өнім көлемі 729 млн долар болады. Анголаның дүниежүзілік ішкі жинақтық өнімдерін үлесі 0,02 пайызы орталық езгі салдарынан анголаның ежелгі мәдениеті толық зерттелмеген.

Рабон Республикасы.Оңтүстік Африкада орналасқан. Аумағы-267,7 мың км2. Халқы негізінен фанг, пуну, мбете этникалық топтарынан тұрады. Ресми тілі- француз тілі. Тұрғындары 75 пайыз хрестиян, 10 пайыз мұсылман, жергілікті дінді шығарушыорганы бір палаталы. Рабон тлант мұхиты жағалауында орналасқан. Жері тау -қыратты қалың орман алып жатыр. Климатты жартылай экваторлық.

Еуропалықтар келгенге дейін Рабон тұрғындары халық рулық қауымда өмір сүрді.

ХҮІ-ХҮІІІ ғасыр еуропалықтармен жергілікті халықтар арасында құл саудасы қатты дамыды. Елді 1939 жыл Франція жаулап алып 1903 жылы отары етіп жариялайды. Рабон 1910-1958 ж.ж. Франция экваторлық Африкасы құрамына кірді.

ІІ дүние жүзілік соғыстан кейін елде саясаты партиялар құрылып, ұлт-заттық күрес өрістеді.1960жыл 17 тамыз тәуелсіздік мемлекет болып жарияланады. Сол жылы Б.Ұ.Ұ. мүше болды. Рабон экономикасы біршама дамыған. Ел табиғи ресурс тар марганець, алтин, уран, титан, алмас кендеріне бай. Бұған қоса минай өңдейтін цемент,сыра, тоқыма фабрикалары бар.

Негізгі сауда серіктері: Франція, АҚШ, Германия, Корея, Жапония, Ұлыбритания.

Замбия- орталық Африкада орналасқан. Жер көлемі-752,8 мың км2. Халқы-9,5 млн адам. Тұрғындардың 99 пайызы банту тілінде сөйлейтін. Елде 100 мыңға жуық еуропалықтар мен азиялықтар тұрады. Мемелекеттік тілі-ағылшын тіл. Тұрғындардың 80 пайызға жуығы жергілікті дінисенімдері мен христиан дінінің протестан тармағын ұстанады. Астанасы-Лусака қаласы. Елдің 1996 жылы қабылдаған ко,,нституциясы бойынша жалпы халық сайлауда 5 жылға сайланған армияны өзі басқарады. Ел әкімшілікке бөлінеді. Ақша бірлігі квача. Ұлттық тәуелсіздік күні-24 қазан.