Экологиялық ғылымының далалық лабараториялық және эксперименталдық зерттеу әдістері бар.
Далалық зерттеу әдісі –далалық жағдайда жүргізіледі. Зерттеу обьектілері — особь , популяция түр және олардың табиғи бірлестіктері , т.б болуы мүмкін . Кез келген популяциялар тобына эккологиялық сипаттама беру үшін физиология, биохимия, анатомия, систематика , биология, география ғылымдарының ғылыми теориялық негіздерін, зерттеу әдістерін толық меңгерген білікті маман болуы тиіс.
Далалық зерттеулер белгілі бір түр, популяция, биойеноз, экожүйе, өзен-көлдер, т.б. обьектілердің жайы сандық қатынасы немесе сапасы ауытқылар мен өзгерістер , обнотикалық, биотикалық, антропогендік факторлардың обьектілердің және сандық қатынасы немесе сапасы , ауытқулар мен өзгерістер , абиотикалық, биотикалық, антропогендік факторлардық әсері, уақыт пен кеңістікке қатысты олардың көбеюі , құрып кетуі, апаттардың болу себептері туралы жалпы мағлуматтар, материалдар жинақталды. Мезгілдерін зерттеу обьектісінің арсалын, географиялық табиқат зоналарын қамту мен қатар бірнеше жылдарға созылған уақыт пен кеңістікке байланысты жүргізіледі.
Далалық материалдар лабараториялық жағдайда өңделеді. Дүниежүзілік стандартқа сай лабараториялар қазіргі заманғы — клема-камералар, видсоаппаратуралар, оптикалық приборлар, аналитикалық таразылар, топографиллық құралдар, термостаттар, микроскоптар, электронды машиналар, хромотография, компьютерлік т.б. керекті құралдар мен жабдықталу тиіс.
Далалық жағдайдаңы зерттеулер ғылыми жұмыстың мазмұнын толық аша алмайды. Әсіресе, түр, популяциялардың көбеюге қабілеттілігі, шығыны, жыныстық, жастық ерекшеліктері, морфофизиологиялық құрылымы, факторларға қатысты организмдегі өзгерістер мен реакциялар, экологиялық зерттеулер, ауа, су, топырақтың ластануы дәрежесі, т.б.Экспериенттік талдау жасауды қажет етеді.Сондықтан зерттеу обьектілері лабараториялық жағдайда эксперимент арқылы тексеріліп, бақылаулар, тәжірбиелер жүргізіледі.Эксперимент нәтижелері – далалық , зерттеу жұмыстарымен салыстырыла орырып, оның ғылыми теориялық және практикалық маңызы қорытындыланады. Әрине, зерттеу обьектісінің сипатына қарай далалық, лабораториялық және эксперименттік зерттеулердің бағыттары, зерттеу әдістері өзгеріп отырады.
Өсімдіктер экологиясы зерттеудің өзіндік ерекшелігі бар.Гио-ботаник В.С.Сухачевтың ұсынысы бойынша өсімдіктерді зерттеуде оның негізгі ассациациясы—— өсімдіктер жамылғысының бірігей құрылымын көрсететін бірлік.Ассациация —белгілі бір жердің климаты , топырақ, жануарлар дүиесін, биоөнімділігі мен көптүрлілігін, ондағы бірлестіктердің қарым – қатынасын толық сипаттай алады. Ол биоценоздағы екі басым өсімдіктің атымен аталады. Мәселен, жусанды изенді дало , жусанды , теріскенді дала, қара іріленіп формация, формация топтары, өсімдіктер типтерін қурайды.
Ассоциацияға экологиялық сипаттама беру үшін көсімді түрге және өлшемге, көлемі өсімдіктер тобы үшін 1,10,100м2, ормандар үшін 100-5000м2 аралыүында алынады. Өлшейтін қурал үш бурышты немесе шаршы түрінде болуы тиіс. Ал биомассаны есепке алу 0,25 пен 4м2 аралығында алынады. Одан әрі өсімдіктердің сан және сапалық қурамы, фенологиясы, ерустылық реттеу т.б қасиеттері анықталады.Өсімдіктер , қурылымы сипатталқан саң, сол әсердің (биотоп, биоценоз, т.б) геоморфология, физиогеографиялық, геоботаникалық, құрылымы зерттеледі. Одан соң ассоциацияның ауыл шаруашылығындағы маңызына баға беріледі. Зерттеу жұмыстарының нәтижесі солжердің геоботаникалық картасын жасаумен аяққталады.
Жануарлар экологиясын зерттеу күрделі болып келеді. Себебі жануарлардың көптүрлілігі, қоректенуі мен олардың қурамын анықтау абиотикалық жағдайлар, биотикалық байланыстар, көбею, мінез-қулық, миграциясымен арлалы жылдың әр мезгілінде өзгеріп отырады. Сондыүтан , жалпы биологиялық әдістер кеңінен қолданылады. Зерттеудің негізгі көрсеткітеріні сандық есепке алу.