Электр энергиясы, оның халық шаруашылығындағы маңызы

Электр энергетикасы- Қазақстан Республикасы экономикасының аса маңызды салаларының барынша прогресшіл турлерінің бірі. Қазақстанның су байлықтары ғана жылына 163 млрд т квт сағат электрэнергетиканы өндіруді қамтасыз ете алады.Қазақстанның электр станциялары 1989ж 90 млрд квт сағатқа жуық электроэнергетика өндірді. Ертіс өзенінде – Бұқтырма Өскемен, Сырдарияда-(Ертіс) Шардара, Іледе-Қапшағай СЭС салынған. Барлық электр станцияларын жоғары вольтты бір желіге біріктіретін біріңғай энергетика жүйесін құру Қазақстан Республикасы электрэнергетика дамытудың аса маңызды міндеті болып табылады.Қазір елімізде жергілікті бірнеше энергетика жүйелері бар: Алтай,Орталық Қазақстан,Павлодар,Алматы.СЭС-тердің үлесі 20% қурайды.СЭС-терден электр энергияны көп өндіру АҚШ,Ресей,Бразилия,Канада,Қытай елдерінде жақсы алға қойылған. Норвегия түгелімен дерлік электр энергиясын СЭС-терден алады. Дамушы елдерден Бразилия елдегі бүкіл электр энергиясының 93% -ға жуығын СЭС –терден өндіреді.

АЭС,ядролық электр станциясы ядро энергиясын электр энергетикада турлендіретін қондырғы.Бұл тәсіл бірінші рет СССРден жүзеге асырылды 1954ж Обнин Қазақстанда дүние жүзілік тұңғыш ток АЭС берді.Оның қуату 5мвт болатын. АЭС біреу ғана Ақтауда 1973ж салынған. Бұл дүние жүзінде шапшаң нейтронды реактормен жумыс істейтін бірінші АЭС.Атом электр станцияларына дүние жүзінде өндірілген электр энергиясының 1/6і тиесілі.АЭС –тер 30 елде салынған. Ірілері:Фукусима (Жапония) Гравлин (Франция),Брус (Канада),Ангра (Бразиля). Ірі АЭС-АЭС Обниск қаласында 1954 салынды.Қазір Ресейде 29 АЭС бар.Смоленск,Тверь,Курск,Нововоронеж ,Ленинград бұлардың жалпықуаты 4млн квт.Атом ядросы –протандар мен нейтрондардан тұратын атомыныңорталық және ең ауыр бөлігі Оның орташа тығыздығы 70/14г/см 3 ал радиусы 10 —12-10-13см.ядролық отын ретінде реакторда уран ( v 232-235-238 ) плутний Ри 239 ториc Th 232 пайдаланды.