Германия экономикасының жедел даму ерекшліктері

Германия Федеративтік Республикасы.

Орталық Европадағы мемлекет. Территориясы — 356,96 мың шаршы километр. Үкіметтің орналасқан жері — Бонн. 1991 жылы маусымда астана болып Берлин жарияланды. ФРГ әкімшілік-территориялық жағынан 16 жерден кұралады: Баден-Вюртеиберг, Баварня, Берлин, Бранденбург, Бремен, Гамург, Гессен, Мекленбург-Алдыңғы Померания, Төменгі Саксонин, Солт. РеЙн-Вестфалия, Рейнланд-Пфальц, Саар, Саксония, Саксония-Анхальт, Шлезвиг-Голыитенн және Тюрингия. Халқы — 81,1 млк. адам (1995ж. санак бойынша). Немістер халқының 94%-ы. Ресми тілі — нсміс, діні -христиандық. Ақшасы — марка. Ұлттық мерекесі — 3 қазан біріккен күні (ГДР-дін ФРГ-ға 1990 жылы біріккен күні). ФРГ- федеративті мемлекет, әр жердін өз коңституциясы, парламенті, үкіметі бар.

Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдарында Германия территориясы соғыс қимылдарынан зардап шекпесе, екінші дүниежүзілік соғыс жылдарында ел қирап жатты. Өнеркәсіп өндірісі соғысқа дейінгі деңгейінің үшіндей ғана болды. Шығыс Пруссия және Одер мен Нейседен 9 млн-нан астам немістер кешірілді, бүл онсыз да күрделі түрғын үй проблемасын қиындатты. Одақтастар репарация үшін өнеркөсіп қүрал-жабдықтарын әкетті. Өмір сүру қиындады. Ақша қүнсызданды. Мөлшермен бөлінетін азық-түліктің қуаты болмады. Оның үстіне Германия тәуелсіз мемлекет болудан қалды, ол оккупацияланды. Біраз территорияларынан айырылды. Сол кездің куәгері «аштық пен қорқыныштан үміт үзілді» деп сипаттаған елге айналды.

«Қырғи қабақ соғыс» соғыстан кейінгі Германия тағдырына қатты әсер етті. Үлы державалар арасындағы қарама-қайшылық Германия территориясының бөлшектенуіне әкеліп соқты. Сонымен қатар«Қырғи қабақ соғыс» батыс державалардың өздері оккупациялаған Германия роліне басқалай мән беруге мәжбүр етті. Бітіспес жаудан Германия одақтасқа немесе Батыстағы сенімді тірекке айналуға тиіс болды. Оның экономикасын барынша әлсіретуге мүдделілік жойылды, репарация алу тоқтатылды: Батыс Германия территориясынан өнеркәсіп қуаттылығының небәрі 5 пайызы ғана әкетілінді. Маршалл жоспары талқыланғанда американдықтар оған батыс зонаны да қосуды талап етті. Батыс елдері үшін Германияның жалпы экономикалық жағдайының сауығуы қажеттілікке айналды. Осы бағытта КСРО-ның қатысуымен шаралар жүргізу мүмкін болмағандықтан, олар өз зоналарывда ғана ақша реформасын жүргізді. Құнсызданған рейхсмарк неміс маркасымен ауыстырылды. Батыс зонаның әрбір түрғыны бүрынғы рейхсмарктың 60-сы орнына 60 жаңа марка берілді де, қалғандары 100-ге 6.5-нан келетіндей етіліп аустырылды. Бұрын тауар жетіспейтін болса, енді ақша жетпеуге айналды. Инфляция тоқтатылды, «черный» рынок жойылды. Экономикалық өмірді қалпына келтіру үшін жағдай жасалды. 1948 жылдың соңына қарай өнеркәсіп өндірісі жартысына дейін көтерілді, ал 1949 жылдың соңында соғысқа дейінгі деңгейі қалпына келтірілді.

Германияның бірігуі. Біріккен Германияның канцлері болу — Гельмут Кльге тағдырдың берген сыйы. 1989 жылы ГДР-де революция басталды. 80-жылдардың соңына қарай басталған демократия үшін қозғалыс жеңді. :мократия орнады. Алғашқы күндері-ақ 1961 жылдан «қырғи қабақ соғыс» н Германия бөлшектенуінің ең әйгілі символы — Берлин қабырғасы зылды. Бірігудің нақты жүзеге асатындығы бәріне де айқын болды. іенауэрдің көріпкелдігі дәлелденді: ол Шығыста түбегейлі өзгерістер нәтижесінде ғана мүмкін деген еді. ГФР конституциясы Германияның бірігуін ГДР-ді мемлекет ретінде жойып, Шығыс Германия жерлерінің ГФР-қосылу процесі ретінде қарады. ГДР басшылығы бірігуді екі мемлекеттің нфедеративтік одағы арқылы жүзеге асыруға тырысты. Алайда 1990 жылғы, йлауда христиан демократтар бастаған коммунистік емес оппозиция жеңді. № негізінде Германияның тез арада қосылуын әу бастан-ақ қолдады. 1 іусымнан ГДР-де батысгермандық марка енгізілді.

31 тамызда ГДР-дің алты жерінде жергілікті сайлау жүргізілді. Енді рманияның бірігуі туралы төрт державамен — АҚШ, КСРО, ¥лыбритания те Франциямен келісу керек еді. Бірігуге жалпы келіскен КСРО басында, 52 жылғы сияқты, Германияны бейтараптау жөнінде шарт қойды. Бүл лапты барлығы да орындамаған соң, КСРО оның сыртқы саясатын гертетін принципиальды маңызды жеңілдіктерге барды: ол біріккен рманияның НАТО-ға мүше болуына және кеңес әскерлерінің Шығыс рманиядан шығарылуына келісті. 12 қыркүйекте Германиямен қатынасты ттеудің аяқталғандығы жөніндегі Келісімге қол қойылды. 3 қазан 1990 жылы Шығыс Германия территориясында ГФР жалауы желбіреді.

Германияның бірігуі екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі тарихта іцызды оқиғалардың бірі болып саналады. Бірақ ол көптеген проблемалар і ычды. Бүрынғы ГДР-дің мемлекеттік жоспарлы экономикасын рыноктық опомикага айиалдыру қажет еді. Ондағы бірқатар кәсіпорындар бәсекеге суіс қабілстті болмады, көпшілігі жабылды. Осы себептерденжұмыс сыздық өсті. Әлеуметтік қиындықтар туды. Үкімст әлеуметтік ш һінлишш кобейтүге жөне шыгыс жеплеолін экономикпсып капиталмен

қамтамасыз етуге мәжбүр болды. Бұл салықтың көбеюінсіз мүмкін емес еді. Сондықтан Германияның қалған бөлігі осы шараларға өзіне лайықты орын іздеуде наразы болды.

Германияның бірігуі екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Германия тарихының бір белесін аяқтады. ГФР дүниежүзілік қауымдастықтың толық мүшесіне айналды. Батыс Европаның ең халқы көп (81 млн.) мемлекетіне айналып және ірі экономикалық держава позициясын сақтай отырып жаңа Германия құрылды.