Заңды күшіне енбеген сот шешімдері мен қаулыларына шағым жасау мен тексеру

АІЖ құқығының бұл институты іске байланысты жааңа жағдайлар пайда болған кезде қолданылады.Бұл қайта қарау АІЖ жэеке дербес сатысы болып табылады.Бұл сатының негізгімақсаты жаңадан пайда болған, яғни іске қатысы бар жағдайларды қайта қарауға бағытталған заңды күшіне енгенсот шешімін ұйғарымын, қаулысын қайта қарудың объектісі – заңды күшіне енген сот шешімдерін, қаулылары, ұйғарымдары болып табылады. Осы сатыдағы қайтақараудың негізі болып мына жағдайлар табылады.

  1. Арызды берушіге бұрын белгілі болмаған елеулі жағдайлар пайда болса.
  2. Заңды күшіне енген үкімнің нәтижесінде куәлардың жалған жауаптары эксперименттің жалған жауаптары, жалған аудару, құжаттардың құртылғандығыанықталып,соның әсеріненнегізсіз және заңсыз шешім шығарылса;
  3. Іске қатысушы тұлғалардың немесе олардың өкілдерінің және соттардың қылмыстық әрекеттері заңды күшіне енген үкіммен анықталған болса;
  4. Заңсыз шығарылған шешімге негіз болған сот шешімін, ұйғарымын немесе қаулысын тақтату;

Жаңадан пайда болғанжағдайларға байланысты сот шешімін қайта қараудың негіздерінбірқатан жалпы белгілері бар:

  1. жаңадан пайда болған жағдайлар, бұл заңды фактілер және олар істі шешу кезінде бар болған. Сот шешімі шықаннна кейінпайда болған жағдайларжаңадан пайда болған жағдайларға жатпайды, себебі істі шешу кезінде олар болмаған;
  2. жаңадан пайда болған жағдайларды осы туралы хабарлаған тұлғаларға белгісіз болуы керек;
  3. жаңадан пайда болған жағдайлар іске байланысты елеулі маңызы болуы болуы керек, яғни олар шешім шығарылғанғадейін белгілі болатын, болғанда басқа шешімдер шығарылуы мүмкін болар еді. Осы сатының негізгіісті қарау кезінде бар болған заңды фактілерді анықтауды айтамыз.

Жаңадан пайда болған жағдайларға байланысты заңды күшіне енген сот шешімін, ұйғарымын және қаулысын қайта қарауға байланысты істердіқозғау тәртібімыналарды белгілейді:

  1. Істі қарауға байланысты арыз беруге құқығы бар тұлғаларды;
  2. Осы істі қарайтын соттарды;
  3. Арызды беру мерзімін анықтайды.

Осы саты бойынша өндіріс іске қатысқан тұлғалардың немесе прокурордың арыздары бойынша қозғалады.Арыз шешімді, ұйғаруды немесе қаулыны шығарғансотқа беріледі.