Жаза және басқа да сотпен тағайындалған мәжбүрлеу шараларын өтеу кезінде заңдар сақталуын бақылау

1 .Жаза және басқа да сотпен тағайындалған мәжбүрлеу шараларының сақталуын бақылау.

Жаза және басқа да сотпен тағайындалған мәжбүрлеу шараларын өтеу кезікде зандар сақталуын бакылау.

Сот үкімдерін атқару — қылмыстық процестің аяқтаушы сатысы болып, мәні бойынша заңды күшіне енген үкімдерді жүзеге асырудан түрады. Осы сонғы саты жүзеге асырылуымен іс бойынша сот ісін жүргізу аяқталды деп. есептеледі.

Дәл осы атқару сатысында кылмыстық сот ісін жүргізудің негізгі максаты- сотталғанды түзету, кылмыстың алдын алу максаты жүзеге асырылады. Үкімнін өз уақытында және тиісті орындалуы кылмыстык жазаның тиімділігін асырады.

Прокурор бүл сатыда үкімдерде белгіленген жазаны тағайындауын жариялап кана калмай, оларды аткаруға бағытталған бакылауды да жүзеге асырып отырады.

Прокуратура туралы жарлықтың IX таруында бүл ережелер төмендегідей белгіленген:

Прокурор:

I )сот тағайындаған жазалау мен мәжбүр ету сипатындағы өзге де аткарылуы кезінде адамдарды бас бостандығынан айыру шараларында болуының зандылығын;

2)аталған мекемелерде сотталған адамдарды ұстаудың занда белгіленген шаралары мен шарттардың сақталуын, олардың құкыктары мен құдылықтарының корғалуы;

1 )бас бостандығынан айруға катыссыз жазаларды аткарудын маңыздылығы;

4 )азаматтык, шаруашылық және өзге істер жөніндегі сот шешмдерін қадағалауды жүзеге асырады(43-бап).

Атқарушылық іс жүргізудің заңдылығына кадағалауды жүзеге асыра отырып, прокурор өз құзыреті шегінде :

I )адам қүқыктары туралы, қамалғандар мен сотталғандарға мейірбандыккарау жөнінде Конституцияның, заңдардың және ҚР-сы «атқарушылық шарттарының дәл және бірыңғай колданылуын талап етуге;

ІІ)азаматтың, мемлекеттің қүқықтары мен мүдделерін қорғау бойынша,сондай-ак прокурордың талабы мен өтініштері бойынша аткарушылык істер жүргізіліуін талап етуге және тексеруге;

ІІІ)сот тағайындаған жазалау мен мәжбүр ету сипатындағы өзге де шараларды атқарушы бас бостандығынан айру орындары мен мекемелерінде  айыру мақсатымен кез келген уақытта болуға;

1)ұсталғандардан, қамалғандардан, сотталғандардан мен мәжбүр етуішаралар колданылган адамдардан жауап алуға;

2)Осы адамдарды үстауга, қамауға, жазасын өтеуге , сондай-ак оларға мәжбүрлі ету сипатындағы шараларды қолдануға негіз болып түрған құжаттарды талап етуге;

3 мәжбүр ету шараларын атқарушы бас бостандығанан айру орындардамекемелерінде заңсыз отырған әр бір адамды қаулысымен дереу қайтаруға;

4)бас бостандығынан айру орындарда жазасын өтеп жатқан адамдарға тәртіпті бүза отырып, колданылатын тәртіптік шаралардың күшін жоюға , оларды қаулысымен айыптық изолятордан , камералык үлгідегі орындардан немесеқамаудан босатуга;

5)заңда белгіленген жағдайларда жазалауды аткарушы мекемелер әкімшілігінің актілерін санкциялауға хақылы»(44-бап).

Күзету мекемесі әкімшілігінің бүйрықтары, ережелері, нүсқаулары басшылығын тексереді, заңга қайшы келетін актілерді аныктаған жағдайда прокурор оларға наразылық келтіреді және заңға сәйкес өзгертілуін талап етуге құқылы.

Заң бүзушылықты анықтаған жағдайда прокурор түзету мекемесі әкімшілігінің кызметкеріне қарсы іс козғауы, немесе оның әкімшілік, материалдык жауакершілігі жөнінде мәселе қоюы мүмкін.

Аумактық немесе арнайы прокуратурасының прокуроры зандылықты тұрақты түрде қадағалап отырады, ол үшін түзету мекемелерде болады, және сол кезде сотталғандарды олардың шағым арыздарын есту ушін қабылдауды өткізіледі.