Ядроның түзілісі

Атомядросы деп – қазіргікезде барша пратондар мен нейтрондардан құралғантығыздығы өте үлкен болған және атомның центрінде орналасқан атом бөлігіне айтылады. Оның өлшемі өз атомының өлшемінен1000000 есе кіші . Ал тығыздығы 1015 есе үлкен . Энергиясы 105 есеүлкен , жылдамдығы 10 есе үлкен, жасау уақыты 10-5есе кіші .

  1. 1816 ж У Проутдеген кісі бірінші болып барлық атомдар сутегі атомдарынан құралған деді. Біақ әрбір атомның массасын өлшей отырып, олардың массалары сутегі атомына тәуелді емес екендігін анықтады, яғни оның еселігімен шықпады. Мұның гипотезасы тез күнде ұмытылды.
  2. 1869ж И. Д. менделеев элементтердің периодтық жүйесін түзді. Сонымен атомның ішкі байланыстары туралы болған пікірлер қайта туылды.
  3. 1886ж У. Крукс «протю» деп аталушы бір түрлі заттардан немесе субстанциялардан атом түзілген деген пікір жүргізді.
  4. 1901ж Ж. Перрен өзінің «ядролы планетарлы структуралы атом» деген мақаласын жазып шығарды. Ол оң зарядталған ядро айналасында электрондар қозғалады да, олардың қайталану жиіліктері жарық жиілігімен сәйкес келетіндігін жазған.
  5. 1903ж Дж. Дж. Томсон өзінің атом түзілісінің статикалық моделін алға тартты. Оны «мейізді пудинг» деп атады немесе «мейізді кекс» деп атады.
  6. 1904ж Х. Нагаока Сатурн планетасының ұқсастығына бара отырып, атом моделінің планетарлық моделіне қайтты.
  7. 1906ж Э Резерфорд заттың α-бөлшектің шашыратуын тәжірибеде көрді.
  8. 1910ж Х Гейгер және Э. МарсденРезерфодтың әріптестері болып бірінші рет α-бөлшектің ыдырауындағы әртүрлі бөлшектерді 1800-ғы тәжірибеде көрген. Бұл құбылысты Резерфорд басында Томсон моделі шекарасында пікір жүріпті. Үлкен бұрышпен қайту шашырауын кішкене бұрыштар шашыралуының көп санынан келіп шығатын ығысу бұрышының плуктуациясы деп түсіндірді. Бірақ ол уақытта Гаусстың үлестірім заңы белгілі болмаған.

Гаусстың үлестірімдік заңы бойынша:

А- нормалаушы көбейткіш.

∆-дисперсия нысананың қалыңдығының квадраттың түбіріне сәйкес келетін шама болып табылды.

Бірақ бұл тұжырымдарда тәжірибенің ақпараттарымен сәйкес болмады.