Жобаларды басқару сапасы мен ыңғайсыздық жағдайдан абай болу

Тіл мәдениетін айтқанда ең маңызды проблема тілдік норма туралы болу керек. Бұл арада тілдік норма дегеніміз – әдеби тілдің жүйелік қасиеті. Тіл тікелей оймен байланысты болғандықтан, ол өсу, даму процесінде болмақ, сіресіп қатып қалған тілдік тәсілдермен өмір сүру мүмкін емес . Бір ұғымға бір-ақ сөз, бір мағынаға сөйлемнің бір ғана түрі жұмсалсын дегенді тілдің көтермеуі. Қилы-қилы ой- пікірді әр түрлі орайда жұмсай білу. Соның өзінде тілдің жүйелік қасиетінің сақталуы.

Журналистің де, жазушының да, қарапайым сауатты кісінің де ой-пікірін қағазға түсіргісі келгенде, қалай да тілдің сол жалпыға ортақ нормаларына лайық жазуға дағдылануы. Сөз мәдениетінің жоғары болуына қойылар талаптар:

1) сөздің жүйелі, анық, түсінікті болуы;

2) сөздің тілдегі орфоэпиалық, грамматикалық, лексикалық нормаларға сай дұрыс құрылуы;

3) сөздің қажет еткен жағдайда бейнелі, көркем эмоциялы болуы;

4) сөздің тыңдаушы немесе оқырманның жағдайына, ортаның қажеттілігіне сай болуы.

Жазушылар мен журналистердің кейбір сөздер мен сөз тіркестерін құбылтып қолдануда өзіндік стильдік ерекшеліктерге иелігі. Оның халық тілінің негізінде, осы тілдің заңдылықтарына бағынышты болуы. Ал, одан тыс әрекет етудің стильдік қателікке ұрындыруы.

  1. Сөз дұрыстығы сөздің айтылуына, әр сөздің, әр сөйлемнің дұрыс күйінде жұмсалуына тікелей байланысты. Оныңшартты белгілері: Біріншіден, сөздердің тұлғасын, мағынасын өзгертетін түрлі жалғау, жұрнақтарды дұрыс қолдану. Екіншіден, сөйлем ішіндегі сөзді дұрыс есептеп, дұрыс көптеп, дұрыс ымыраластыру.

Үшіншіден, сөйлемдерді бір-біріне дұрыс орайластырып, дұрыс құрмаластырып пайдалану.

  1. Тіл тазалығы дегеніміз – ана тілдің сөзін басқа тілдің сөзімен шұбарламау.
  2. Тіл анықтығы. Адам өзі білетін, танитын нәрсені ашық айтады. Көмексі нәрсе әр уақытта күңгірт айтылады.
  3. Тіл дәлдігі – ойлаған ұғымға сөз мағынасының дәл келуі. Тіл дәлдігін бұзатын көбінесе мәндес сөздер.

Әдеби тілді бір не бірнеше адамның жасамауы. Оның қоғамдық құбылыс болғандықтан, қоғам мүшелерінің белсене қатысуымен, жазба әдебиет арқылы жүйелі қалыпқа түсіп, стильдік тармақтарының саралануы, қоғамдық қызметінің арта түсуі.