Аудиторияны зерттеу: радиотыңдаушылармен байланысты ұйымдастыру

Оқырмандардың пікіріне мұқият,терең мүдделік пен қараудың лениндік дәстүрі совет радиохабары жұмысының алғашқы жылдарында-ақ арнайы және мемлекеттік органдары радионасихат нәтижелерін зерттей бастағанан көрніс тапты.Мәселен,Н.Крупская бұл жөнінде былай деп жазды: “деревнядағы радио тыңдаушы әрбір адам өзінің ойлаған нәрсесін,неге көңілі толатынын,ал неге көңілі толмайтынын,радиодан нені тыңдағысы елетінін айту керек.Мұндй пікірлер өте маңызды,өйткені орталыққа істі жақсартуға шаруа адамға құнды материал іріктеп алып,оны түсінікті және жеңіл формада эфирге беріп отыруға көмектеседі”.

Техникалық базаның нашарлығы жергілікті радио хабарының дамуын тежеді.Партия,совет және қоғамдық ұйымдар тарапыан жұмсалған күш жігері қарамастан іс баяу қозғалды,көп жағынан стихиялы түрде жүрді.

Уақыт өте келе тыңдаушылардың хаттарында жергілкті шаралар туралы пайымдаулар,пікрілер,ұсыныстар жиі айтыла бастады.

Жаңадан құрылған Бүклодақтық радиоландыру және радиохабарды жөніндегі комитетің жұмысы радои тыңдаушылардың 1933 жылғы ақпан-наурызындағы бір жарым айлық сырттай конференциясынан басталады.Сол арқылы радиотыңдаушылардың талап-тілектеріне,олардың пікірлері мен ескертпелеріне ұдайы көмек көрсетіліп отыру қажеттігі атап көрсетіледі.

Совет радиосы өзінің алғашқы хабарларынан бастап-ақ бұқаралық аудиторияға бет бұрды.Бұқараны зерттеу мен тәрбиелеуге радиохабарының қызметкерлері де,бүкіл баспасөз де материалдарында үлкен көңіл бөлді.Аудиторияға деген бұл ықылас насихаттың тиімді болу шарттаы туралы марксистік іргелі қағидаларға негізделгін.К.Маркстің : “Табысқа жетуге үміттің болса,өзің ықпал ететін нәрсенің білудің керек”,-деген белгілі формуласы іске басшылық болды.

Радиохабары прлоцесінде аудитория,тыңдаушы-осңғы буын:мұнда тұтас бағдарлама және жеке-жеке алғанда әрбір хабар өз мақстана жетеді.Сондықтан бүгінгі күні радиотыңдаушылармен жұмыс істеу,олардың мүдделері мен талап-тілектерін зерттеу радиохабарларының алғашқы органдарының қызметіндегі басты бағыттарының бірі болғаны әбден қисынды.Осындай міндеттер мен мақстатр негізінде 1930 жылы радио мен телевизия ғылыми зетте институты ұйымдастырылды.Әрине,оны қазіргі кездегі радиоаудиторияны зерттеудің деңгейімен салыстыру қиын болар.Мысалы,Н.И.Тхагущев радиоаудиторияның зерттеудің талаптарын былайша үшке бөліп қарастырады.

1.Радиоаудиторияны зеттеу формалары:Радиоаудиторияны зетрттеу формаларына біз редакциялық почтаны талдауды,тыңдаушылар конференцияларын зерттеулерді жатқызаымз.

Формаларды әдістермен шатастырмау керек.

2Радиоаудиторияны зеттеу әдістері.Анкетелық сауал.Интервью.Құжаттарды талдау.Бақылау.Эксперимент.Радиотыңдаушы күнделігі.Аудиметриялық әдістер.

3.Радиохабарының пәрменділігі мен тиімділігі туралы.Егер радиохабарының пәрменділігі оның қандай да брі нақты істерге,мекемелерге,ұйымдарға,лауазымды адамдарға жасайтын ықпалына байланысты болса,онда тиімділік санаға,жеке және қоғамдық санаға ықпалынмен айқындалады,содан кейін ғана санадағы өзгеріс арқылы іс-әрекетке ықпал етеді.

30-жылдары радиотанушылар аудиториясын зерттеуге арналған арнулы жұмыстар пайда боды.А.А.Петров “Радиоаудитрия,оны зерттеу және ұйымжастыру”деген кітабын жазды,онда жүргізілегн зетртеулердің нәтижелерін қорытындылады.