18 ғ. неміс әдебиеті

  1. Гете 1600 ге жуық өлең жазып қалдырды. Оның көп өлеңдерін халық қағып әкетіп, халық әніне айналып, көптеген сазгерлер өлеңіне ән шығарды. Халық ән әуендері, түрлі шешендік көсемдік сөздерін Гете өте мұқият таңдауды. Халық сөзінің ең тұнық жерінен су алуға дайын екендігін танытты. Керемет мазмұн, формаларды, қайырма, сурет, теңдеу, паралелизм, контарстылықты тауып, түсініп, ана тілінің түрлі әдемі, айшықты тұстарын дамытып, бағалай білді. «Орман патшасы», «Кринф қалыңқуысы», «Жолаушының түнгі», «Танаптағы раушан гүл» өлеңдері дүние жүзіне танымал. Бізге жеткен өлеңдердің аударылуынан, қолжазба күйіндегі әсері әлдеқайда мықты екендігіне күмән жоқ. Гетенің лирикасы өмірді сүге, шатануға шақырады. Таза сезімді адам, қызылды, жасылды құлпырған табиғат-Гете лирикасының негізгі арқауы. Гете ақындардың өмірінің қатысынсыз лириканы жазуға болмайды деді.

1773ж. «Прометей» драмасын (филиософиялық) жазып шықты. Атағын шығарған драмасы «Гец фон Берлихинген» 1771ж. жазылды. «Афртебелі неміс халқының тарихын драмалық мазмұнмен сабақтастыра жырлап отырмын.

Тамаша адамның ұмыт болып кетуінен сақтауын» дейді ол.

Осы шығармасы неміс елінің сол кездегі көркемдік талғамына жаңалық әкелді. Оншақты жазушы-ақындар Гете жолын ұстанып, жаңа «сарбаз драмасы» жазуға кірісті. Оқиға 16ғ. басында болған.

  1. Гете 1774 жылы Вецлар қаласында өзінің досы Кеспіндердің жұбайымен кездесіп қалады. (Шарлота буф). Ол ғашық болып, бірақ өзі жоғалып кетті, арасына түспей кетті. Арасына түспей кетті сол жерде Шарлотта Кеспінерге күйеуге шығып, елшіліктің хатшысы өзін-өзі өлтіріп, үлкен оқиға ұласады. Осы жағдай «Жас Вертердің қайғысы» деген роман жазуға әкеліп соғады.