Монтаждың принцптері

Үнтаспасларға алын Ала азылып әкелінген хабарды эфир алдында өңдеу – монтаждау процесі деп. Аталады.Сонымен монтаж деген жазылған дыбыстың қайталанған,дұрыс айтылмаған, т.б. жерлерін, сөздерін Альп,артық,сырттан жазылған дыбыстардын тазалау деген сөз.Монтаждың қара дүрсін,немесе механикалық,электрондық,компьютерлік түрлер бар.

Қарадүрсін немесе механикалық монтаж үнтаспаның қажетсіз деген бөлігін кесіп тастау арқылы жасалады.Ол үшін маг нитті блоктан үн та спа өте берген сәтті дыбыстың естілуін қадағалап,дискіні әрлә берлі қозғау арқылы қажетсіз сөзді немесе сөйлемді ұстаған соң қиғштап алмаспен,өткір кескіш затпен кесіп,тазартуға қажет бөлікті Альп тастау керек.Үнтаспаның екінші бөлігін де қиғаштап кесілген жерге дәл келетіндей,жымдасатындай етіп кескен соң,арнайы тез жабысатын,та спа тәріздес лентамен жапсырылады.Қиылған жерлердің мұқият қабысуын қадағалаған жөн. Сонан соң жапсырылған таспаның шетіндегі артық жерлерін кесіп Альп тастап,үнтаспаны әрі қарай қосуға болады.Қарадүрсін монтаж әлі күнге дейін жасалынады,бірақ ол көп уақытты алады,әрі үнтаспаны қажетсіз етіп қиып тастауға мәжбүр етеді.Сол себепті кейбір жағдайларда ғана болмаса қарадүрсін монтаж қолшданылмайды.

Электронды монтаж – бір магнитафоннан ғни бір магнитафонға негізгі дауыс жазылған үнтаспа қойылады да,екіншісіне таза дауыс жазылады.Хабардың қажетсіз деген бөлігі алғашқы магнитафонда қалдырылып,қажетті деген тіркес,сөйлемдер таза үнтаспаға көшіріледі.Дер мезгілінде магнитафонды тортата қойып,көшірген уақытта сөйлем мен сөйлемнің,сөз Бен сөздің,ой мен ойдың қабысуын,астасуын,айтылар пікірге нұқсан келмеуін хабар редакторы өзі қадағалайды.Осылайша тазартылған үнтаспа әуе толқынына таралатын хабардың ішінен өз орнын табады.

Компьютерлік монтаж — комп’ютер арқылы жасалатын монтаж.Мунда ешқандай қайшының да,скочтың да, қағаздың да қажеті жоқ.Тіпті бір магнитафоннан екінші магнитафон арасында жүгіріп,қарбалас қимыл жасаудың да қажеті жоқ.Тек когмпьютерлік операція жасау арқылы қажетсіз сөз,тіркестерді клавиштерді басу арқылы өшіріп тастауға болады.Ол үшін әр журналистің алдында жеке комп’ютер болғаны ғажап іс болмақ.Әуе толқынына таралған әр хабар комп’ютер дискетінде сақталып,қай кезде,қашан беріледі