19-20 ғасырдың ортасындағы пейзаж жанры

Пейзаж жанр «Пейзаж» бұл табиғатты бейнелеу дербес жанр ретінде Қытайда Жапонияда және басқа Шығыс елдерінде Еуропадан ерте қалыптасты. Еуропалық живописъте ол алдымен Италияда пайда болды. Содан кейін Голландияда ерекше жоғары дамыды.Орыс өнерінде пейзаждың гүлденуі 19ғ. Соңына тура келді. Пейзаж-қайсібір жерлерді жәй айнытпай бейнелей салу емес онда суретшінің сезімдері мен ойларын берудің үлкен мүмкіндіктері жатыр. Адам өмірімен салыстырып қарағанда табиғат өмірі мәңгілік сияқты. Бұлт торлаған аспан теңіз толқындары ормандар мен таулар жүздеген мыңдаған жылдар бұрын қандай болса сондай күйінде қалады. Бірақ осы бір өзгермейтін табиғатты алуан дәуір суретшілері түрліше керіп түрліше бейнеледі. Голландсуретшілерінің картиналарында теңіз үнемі дерлік романтикалық сарынсыз болып келеді. Олар табиғат сұлулығын іңкарлықпен қызықтауға бейім емес. Олар үшін теңіз сауда мен жұмыс орны тіршілік арекеті іздестіретін кеңістік.

Біздің атақты Маринисіміз Айвазовскийде теңіз-әрдайым дерлік үрейлі дүлей күш, мөлдірлеу құпия сырлы тұңғиық . Орасан зор толқындар қия жартастарға лап қояды. Адамдар, тіпті кемелердің өзі де -осынау қаһарлы, өлшеуміз қуатты стихияда өте кішкентай, дәрменсіз де қорғансыз . Оның картиналары әсем стихияға деген тәнтілікке, романтикалық сүйіспеншілікке бөленген.

Бір табиғи мотивтің өзі суретшінің қылқаламнан мүлде басқа толысуға, басқаша түске ие бола отырып , шебердің талғамын, көз-қарастарын, көңіл күйін береді.Оның үстіне , «Мәңгілік» табиғат тіршілігіне уақыт өтуімен бірге жаңа әуендер енеді, табиғат адамның әсерімен өзгеріп отырады. Темір жолдар автомобилъ жолдары, жоғары волътті электр желілерінің сорайған діңгегтері мен сымдары, аспанда ұшқан реактивтік самолеттің будақтаған ізі – осының бәрі бүгінгі күннің көрінісі мұны қазіргі заманға суретші аңғармай тұра алмайды.

Пейзаж және натюрморт-әлбетте, тақырыптың картинаның құрамдас бөліктері болуы мүмкін. Бұл жерде олар көркем образды жасауға белсенді қосалқы ролъ атқарады. Бұл кезде француз сәулетшілігі ерекше дамыды. Олар Италиядағыдай басайналдырар әлем жайлы безендіруден бойын аулақ салды. Олар керісінше классикалық бағытты өрекндетті яғни ежелгі антикалық және ренесандық өнерді үлгі етіп соны жаңаша дамытты.

Әдетте ғимараттар симетриялы, түсінікті добада салындыв олардың төбесі биік. “монсарлы шатырлар мен салынды, сол кезде мұндай шатырлар алғаш пайда болған оны ойлап тапқан сәулетші Монсар болды. Сондывқтан оны атына қойылған.

Франция бароккосынан әйгілі сәулет ғамаратыВернсал сарайы. Оның ғаламат аумағы мен көлемі фраенцуздардың күн королі Людовик 1 ұлығына құдіреттілігін паш ететін сарайдың бірі фасады саябаққа қараған онда кілемге ұқсас гүлзарлар фонтанды бассейіндер жасыл желек аясында ақ мәрмерлдени сомдалған алуан түрлі мүсіндер көз жауып алады. Осынд ерекше семдіг арқасынлда сарай бүткіл евроапда үлгі ретәнде қабырлданды.

Сәулет өнетіндей Францияда сұңғат таза борроколы түрда дамыдымады, онда классизм бағыты басысм болды. Антикалық және қайта өрлеу дәуірі ұсіғатынан нәр аллған суретшілепр классиаклық өнерді дамытты. Сол бағытта жұмыс істеген әйгілі суретшінің бірі Николла Пуссен болды. Николла Пуссен бар өмірін Италияда өткізді тек ішінара Францияда болған, біріқта соған қарамай бар болмасымен жүрек жерды творчествасымен Франция суретшісі болды. Ол әсіңреме ежелгі өнерге көп айналысты. Ескі Рим қорымдарын көп аралайтын одан өзінің творчествасына кү.ш беретіндей әсер алатын өзінің ұзақ өмірінде қаншама ирелең жолдардан өтті. Суретші жас кезінде Тициан мен Рафелден үлгі алып соларға еліктеді. Поссенннің көптеген жұмыстпары ежелгі рим грек аңыздарына құрылған. Еген саалап қарайтын болсақ, Пуссен өз жұмыстарында бірнеше тақырыпқа қалам тартқан суретші. Сондай тақырыптың бірі -өлім туралы. Суретші өзінің қолтумаларында ежелгі римдік авторлардың адам ерлікткрі туралы жазған әңгімелерін дірәіптеп бейнелеп жазды. Көзсіз ерліктің иесі адамның өмірге қаймықпай баруын жыр етті. Бұрын соңды өнер тарихында ешкім Пуссендей адамның соңғы өірін осыншама әсерлп бейнелей алмаған еді. Сондай жұмысының бірі- “ Танкер пен Эрнине” жұмысы.

ППуссен өзінің итуындыларында өлімнің ешқандай құпиялылығы жоқ екенін сол адамға ешқандай қорқыныш тудырмайтынын білмейді ал орта ғасырлық өнер туындыларында тіпті 14 ,ғасырлаарда өлімнің азапты қорқыныш екенін суретшілер қайғыра жазған болатын әсіресе ержүрек бпатырларды бейнелеуде өнердің соңғы сәттерінде адам өзін өзі меңгеріп, өзін нағыз табиғи беи бейнесін айқын көрсете білді.