17 ғасыр Голландия өнеріне жалпы сипаттама. Портреттің, тұрмыстық жанрдың, пейзаждың, натюрморттың гүлденуі

Рубенс Ван Дейк шығармашылығы Барокколық ағым негізін салушы Караччилер семъясы болды.Италияның барокко заманында ең әигілі сұңғат шебері Караваджо болды,толық аты Микеланджело да Караваджо. Суретші көбінесе жарық пен көлеңкені тылсым табиғатын зерттей келе оны өз еңбектерінде шеберлікпен пайдаланды.Оның белгілі жұмысының бірі «Корзинкамен жеміс-жидек ұстаған бала» Мұнда суретші қарапайым қызметші баланы бейнелеген.Туындыда жеміс-жидек өмірдегідей бейнеленген

Барокко заманында мүсін өнері дамып, сәулет өнерінің бөлінбес бір бөлігі болып қалыптасты.Әр түрлі мүсін бейнелері сарай бөлме ішін әсемдеуге үйдің фасадтарын көркемдеуге қолданылды.Живописътің ең алғашқы барокколық бағыты осы Италияда пайда болды.Италияның атақты сарайлары мен шіркеулері барокко стилъіндегі сұңғаттармен безендірілді.. Cіз әлем картасына қарасаңыз , Франция мен Голландия аралығында бір шеті сонау Солтүстік теңізімен шектескен шағын ғана ел жатыр,

Бұл-Фландрия: Халқы сондай қонақжай, әрі сауықшыл келетін бұл жер несімен әйгілі десең , ең алдымен Рубенс есімін мақтанышпен атайды . Сол бір шағын елдің шалқар байлығындай көрінетін әйгілі суретші 1577 жылы июль айында дүниеге келіп , күллі

Жастық шағын Антверпен қаласында өткізіпті. Латынша сауатын ашқан ол антикалық жазушылардың шығармаларының тұп нұсқасын оқуға мүмкіндік алады , көне мәдени мұралармен жете танысады .Ғылым, білім, өнер туындыларын зерек көңілге тоқи өскен .

Питер белгілі суретшілер, пейзаж шеберлері Тобиас Верхахт,

Адам ван Ноорт , Отто Вениус шеберханаларында ол төрт жыл тәлім алып, өзі мұрат еткен өнердің тылсым сырларына үңіледі.

«Көрсем , танысам, үйренсем «—бұл Рубенстің арманы еді. Оның сәті 1600 жылдары түседі. Ол Рим , Флоренция, Генуя , Мантуя сияқты қалаларды аралауға аттанады. Осы сапарында Қайта өрлеу дәуірінің

ғажайып мұраларымен, бұрын тек атын естіген Леонардо да Винчи,

Рафаэль, Микеланджело, Джорджоне, Тициан, Каррачи, Караваджо

Шығармаларымен танысады. Осылай үш жыл бойына көптеген елдерді аралап , өмір тәжирбесін байытқан П.Рубенс 1609 жылы Фландрияға қайтып оралды. Іске құлшына кіріскен Питер енді барлық творчестволық уақытын сурет өнеріне арнады.

Мюнхен, Дюссельдорф, Дрезден, Антверпен, Мадрид, Вена, Ленинград…..

Мәдениет пен өнердің әйгілі орталықтары болып аталатын бұл қалалардың қайсысына болсын бара қалсаңыз, сәулетті биік залдарда Рубенс қылқаламда шыққан туындылары кездеседі.Рубенс творчествосының алғашқы дәуірінде суретші дәстүр бойынша «Крест орнату»»Крестен түсіру» шығармалары арқылы оның шіркеу композициясына әсіресе мифология тақырыбына көбірек назар аударған.Суретшінің көптеген шығармасында Италия классикалық көркемөнер әсерін байқаймыз.Аантикалық миф кейіпкерлері әсемдік құдайы Венера оның сүйген жары аңшы Адонисъ шығармада Қайта өрлеу дәуірі өнерінің үлгісімен бейнеленген.Венера нәзік ,сымбатты жарқын жүзіне үңіле қарады.Кейіпкерлердің дене қимылы олардың сарқылмас күшін айқын да шебер көрсетіп отыр.Шығарма композиция жағынан атақты «Лаокоон»деп аталатын антикалық туындыға көп ұқсайды.Антверпен –Фландриядағы ірі қалалардың бірі өндіріс мәдениет орталығы.Рубенс өмірінің көп жылдары ең бақытты жылдары осы қалада еді.Фландрия үшін Рубенс тек теңдесі жоқ қылқалам шебері ғана емес ол талай қиын түйіннің шешуін тапқан қоғам қайраткері дипломат елші.

Голландия живописъі 17 ғасырда Голландия өнері өзінің шарықтау, гүлдену кезеңін басынан өткерді.Елде көптеген сұңғат шеберлері шықты.Олар көбінесе белгілі бір бағытта жұмыс істеді.Голлландия сұңғатының бір ерекшелігі онда басқа елдердегідей суретшілер

діни-қиял ғажайп,тақырыпқа қалам тартпады,тіпті ондай туындылар жоқтың қасы.Суретшілердің туындылары басқа елдердегідей шіркеу мен сарайларға арналып, салынбағандықтан көбінесе бөлмелерге ілуге шағындалып жасалынды.Голландия сұңғатында жанрлық және күнделікті тұрмыс тіршілік дамыды.17 ғасырда ірі шеберлердің бірі Питер де Хох болды.Оның туындылары көбінесе қарапайым күнделікті үй тіршілігіне арналды.Солндай жұмыстың бірі

“Кіреберіс”туындысы.Жалпы бұл шебер үй-ішінің аясын соған тән аула бейнесін шынайлықпен бейнеледі.Күнделікті қарапайым шаруа өмірін жеріне жеткізе суреттеді.Екінші бір атақты шебер Делфтскии суретшінің қолтумасында уақиға көбінесе бөлмеде өтеді.Терезеден түскен сәуледен бөлме табиғатында қалай болатынын ондағы әр заттың қалай құбылатынын бұл шебер керемет бере білген.Ян Вермердің ең сүйікті бояу реңі аспан көк пен ашық сары түс.Ол көбінесе ас үйдегі әйел іс тігіп немесе тоқымаман айналысып отырған хат оқып музыка тыңдап отырған адамдар бейнесін бейнелеуші суретші болды.Атлас бұл мен неше түрлі киім өңін айнытпай өмірдегідей бере білетін шебер суретші Терборх болды.Суретші көбінесе ауқатты семъя өмірін қайғы мұңсыз өмірді дәріптеді.Голландия сұңғатында натюрморт жазу да дамыды.Өнердің осы ағымы арқылы елдің тұрмыс хал-ахуалын біршама көрсете білді.Аса қымбат асыл күміс,алтын,хрусталъ ыдыстар ,бокалдар ,ашық әр түсті гүл шоғы жеміс-жидекке толы вазалар міне осының бәрі голланд натюрмортына тән нәрселер болды.Теңізшіліктің дамуымен теңіз саудагершілігі бұл елде қатты дамыды соның арқасында бай қазынаға ие болды.Осының барын сұңғатта жаңа бағыт «марина»өмірге келді.Бұл теңіз көрінісін дәріптеп көрсету еді.Малшылар туралы жазылған картиналар дами келе жануарлар өмірін бейнелейтін анамалистика жанрының шығуына себеп болды. Голландияда сонымен қатар портреттік сұңғат жоғары дәрежеде дамыды. Сол кездегі атақты портрет жазудың шебері Франс Халс болды. Суретші көбінесе әскери адамдарды олардың топтама портреттерін цыган бейнелерін өз туындыларында арқау етті. Әсіресе көңілді күліп тұрған адамдарды бейнелеуді ұнатты. Сондай суреттердің бірі «Цыган бейнесі.»

Голландия өнері өзінің шарықтау, гүлдену кезеңін басынан өткерді.Елде көптеген сұңғат шеберлері шықты.Олар көбінесе белгілі бір бағытта жұмыс істеді.Голлландия сұңғатының бір ерекшелігі онда басқа елдердегідей суретшілер

діни-қиял ғажайп,тақырыпқа қалам тартпады,тіпті ондай туындылар жоқтың қасы.Суретшілердің туындылары басқа елдердегідей шіркеу мен сарайларға арналып, салынбағандықтан көбінесе бөлмелерге ілуге шағындалып жасалынды.

Өнердің демократиялық сипати Голландия сұңғатында жанрлық және күнделікті тұрмыс тіршілік дамыды.17 ғасырда ірі шеберлердің бірі Питер де Хох болды.Оның туындылары көбінесе қарапайым күнделікті үй тіршілігіне арналды. Сондай жұмыстың бірі

“Кіреберіс” туындысы. Жалпы бұл шебер үй-ішінің аясын соған тән аула бейнесін шынайлықпен бейнеледі. Күнделікті қарапайым шаруа өмірін жеріне жеткізе суреттеді. Екінші бір атақты шебер Делфтскии суретшінің қолтумасында уақиға көбінесе бөлмеде өтеді. Терезеден түскен сәуледен бөлме табиғатында қалай болатынын ондағы әр заттың қалай құбылатынын бұл шебер керемет бере білген.Ян Вермердің ең сүйікті бояу реңі аспан көк пен ашық сары түс.Ол көбінесе ас үйдегі әйел іс тігіп немесе тоқымаман айналысып отырған хат оқып музыка тыңдап отырған адамдар бейнесін бейнелеуші суретші болды. Атлас бұл мен неше түрлі киім өңін айнытпай өмірдегідей бере білетін шебер суретші Терборх болды. Суретші көбінесе ауқатты семъя өмірін қайғы мұңсыз өмірді дәріптеді. Голландия сұңғатында натюрморт жазу да дамыды. Өнердің осы ағымы арқылы елдің тұрмыс хал-ахуалын біршама көрсете білді.Аса қымбат асыл күміс, алтын, хрусталъ ыдыстар ,бокалдар , ашық әр түсті гүл шоғы жеміс-жидекке толы вазалар міне осының бәрі голланд натюрмортына тән нәрселер болды.Теңізшіліктің дамуымен теңіз саудагершілігі бұл елде қатты дамыды соның арқасында бай қазынаға ие болды.Осының барын сұңғатта жаңа бағыт «марина»өмірге келді.Бұл теңіз көрінісін дәріптеп көрсету еді.Малшылар туралы жазылған картиналар дами келе жануарлар өмірін бейнелейтін анамалистика жанрының шығуына себеп болды. Голландияда сонымен қатар портреттік сұңғат жоғары дәрежеде дамыды. Сол кездегі атақты портрет жазудың шебері Франс Халс болды. Суретші көбінесе әскери адамдарды олардың топтама портреттерін цыган бейнелерін өз туындыларында арқау етті. Әсіресе көңілді күліп тұрған адамдарды бейнелеуді ұнатты. Сондай суреттердің бірі «Цыган бейнесі.»