Ежелгі кезең өнері. Пластикалық өнердің пайда болуымен танысу

Алғашқы қауым өнері Eжелгі көне дәуірде өнердің өркекндеген уақыты орта патшалық тұсында болды.Осыған дейінгі замандарда перғауындардың құдайдай дәуірлеген билігі әілсіреп Мысыр патшалығы бірнеше билікке бөлініп ыдырап кетті. Жеке бөлшектелген аймақтарға нормахтар билік жүргіхзді.Бұрын айтқпандай Мысыр халқының тағдыры көбінесе Ніл дариясымен көп байланысты болды.Қарапайым халықтың ортақ асыраушысы болған дарияны жеке-жеке иелікпен пайдалану үлкен дау-дамай тартыс артынан экономикалық құлдыраушылық тудырды.Мысыр мемелекетін бұрынғыдан қиянкескі күрес басталды. Нәтижесінде оңтүстік нормахтар мерейі үстем болып, бір орталыққа бағынаған мемлекет болды. Жаңадан үкімет басына келген патшалар өздерінің астанасы Фивте және оның маңайында өткен перғауындардың жолын қуған ірі ғибадатханалар мен кесенелер тұрғыза бастады. Солардың ішіндегі ең елеулісі Гиза пирамидасы сәулет ғимараты перғауын Ментухотеп 1-дің басына тұрғызылған ғибадатхана Ніл дариясында батыс жағалауда Бахиир баурайында салынды. Ғибадатхананың өнер тарихында өзінің ерекшелігімен сәулеттік тың әдіспен тұрғызылған құнды ғимарат. Ғимараттың біраз бөлігі жартастан қашалып тұрғызылды. Бағаналар тізбегінің үстінде маңдайша орнатылған. Негізінен ғибадатхана екі қабаттан тұрады, бірінші қабатта маңдайша бөлігінде ортасында көтерме жол салынған. Ғибадатхананың атын шығаратындай бірнеше ерекшенліктері бар. Оның біріншісі Ескі Мысыр патшалығы тұсында сәулет өнері әдісі жымдасып, жарасым тауып тұрғандай Екіншісі ғибадатхана табиғатпен байланыса жоғары үйлесімділік сәйкестікке қол жеткізуі. Жартысы қия жартастан қашалып, тұрғызылған ғибадатхана қашалып тұрғызылған ғибадатхана айналасында әсер қалдырады. Бұл кезде сәулетшінің ірі жетістігі.Осынау атақты аңызға айналған ғибадатхана сол дәуірдің ірі сәулетшісі Иртисен жобалап салды.

Мысыр перғауындары осыдан кейін де өз биліктерін Мысыр жерінде тиянақтай түсті .Экономикалық шаруашылық реформалар жүріп, әскери күш шыңда лып, қуатты мемлекетке айналды.Патша биліктері перғауындар Сенсурет Аменхотеп тұсында барынша шыңдайды. Олардың тұсында жазиралы Нубии жері басып алынып өз иеліктерін қаратты.Жаңа жерлерге тұрақтап иелік етуге ірі қорғандар биік те берік тісті мұнаралар және каналдар салынды.Фаюм жазығында суландыру жүргізіліп елдің экономикасын біраз өркендеді.Сонымен бірге осы кезеңді сәулет өнері бейнелеу өнері де біраз алға дамыды.Сәулет кешенінің әсіресе патша Аменхотеп ғибадатханасының айрықша атап өтуге болады.Бұл ғимарат айрықша патша бұйрығымен тұрғызылған.

  1. Эллада мифологиясы Грек өнері нәр алып өскен Элладаның мифологиялық аңыздары адамның табиғатты жеңу жолындағы күресін басқа өлкелерде бұрын туындаған аңыздардан мүлдем өзгеше сипаттады. Мифология қатерлі стихияны табиғаттың адамға аяусыз өктемдігін бейнелейтін қаһарлы да еңсе басар күш хайуанның адам үшін бейнесі қашып құтыла алмайтын тағдырдың көрінісі болған хайуанның билігі аяқталғанын білдіреді. Хайуан ежелгі грек эпосында бар, оның барлық табиғаттың бейнесі және әмірші ретінде емес, оның бар болғаны құрамдас бөлігі ретінде сипатталады.Грек мифологиясы дүние толы құштарлық пен арманды тамаша адам бейнесі арқылы көрсетіп сансыз құдайларды туғызды. Мұны тағы бір атап көрсетелік хайуан палеолит үңгірін мекндеуші оның бейнесі нысана ретінде салынған. Хайуан тылсым да елес те сияқты тәңірі скиф оны металда хайуан тұмсықтары мен кескіндерін ерінбей бейнелеу арқылы бағындырғысы келеді. Хайуан мәңгі ажалдық күлш оған өз патшаларының бұлшықтары мен қаһары бейнесін қатар қойды. Дүниені аша бастаған адамның сүйініске толы құмарлығы эллинге шабыт берді.

Ғылымның әрбір даму кезеңі адамзат ақыл-ойының жаңа серпілісінің дүниені танудағы адамның жаңа жеңісінің куәсі,сонымен бірге ол бұрынғыдан да биік шарықтау жаршысы. Өнердің ұлы күшін жан—тәнімен сезіп ұғынатын адам Эрмитажда антикалық мүсін залдарын аралап оның пәк та кіршіксіз сұлулығын нәр алған Византияның, ежелгі Иранның, Қытай,мен Араб,Шығыс өнері жайнаған . Адамның табиғатпен терезесі тең ол оның құшағында еркін өмір сүреді. Және бұл адамның өзінің ұлылығының саналы түрде түсінеді сонымен бірге оған адамдық пендешілік те жат емес. Грек эпосы бейнеленген ежелгі грек өзі Олимпке жайғастырған құдайлардың өздері сияқты дене сырқатынан зар қағады, шыбын жанымды сақтап қал деп жалбарынады. Күрес үстінде көбіне қулық жасайды кейде өзінен күші басымдардан жасырынып сақтанады,таң қаларлықтай ержүректіктік көрсетеді. Оның бойында қаһармандық әрқашан адамға тән қасиеттерімен ұштасып жатады. Гомердің кейіпкерлері осындай.

Ол адамға тән қасиеттің ешқайсысы жат емес қарапайым жаны жарқын жайсаң жандар. Бірақ балалық шақ та тамаша ғой және адамзаттың балалық шағы ежелгі Элладағыдай ешбір жерде соншалық ләззаты болған емес. Табиғаттың қайырымсыз қожасы хайуан алдындағы үрей секілді оның орнын қуаныш басты. Сонымен бірге адам құдіретті деген асқақ сезім дүниеге келді.

Барлық басқа мифология сияқты табиғаттың тылсым күштерін нақты бейнелерге айналдыратын халықтың табиғи көркем творчествосы болып табылады. Грек поэзиясы және ең алдымен Гомер эпосы халық аңызына толысқан баяндау жүйелігін берді. Египет құдайларына келсек олар мифологияда өзінің дара сипатын сақтап қала берді.

Грек өнері нәр алып өскен Элладаның мифологиялық аңыздары адамның табиғатты жеңу жолындағы күресін басқа өлкелерде бұрын туындаған аңыздардан мүлдем өзгеше сипатталады. Өйткені Критте санадан тыс бір сәт қана жарқыраған сияқты көрінетін болмыс қуанышы Элладада өзінің бүкіл игі нұрымен толық орнығады.

  1. Гомер эпосы Eжелгі көне дәуірде өнердің өркекндеген уақыты орта патшалық тұсында болды.Осыған дейінгі замандарда перғауындардың құдайдай дәуірлеген билігі әілсіреп Мысыр патшалығы бірнеше билікке бөлініп ыдырап кетті. Жеке бөлшектелген аймақтарға нормахтар билік жүргіхзді.Бұрын айтқпандай Мысыр халқының тағдыры көбінесе Ніл дариясымен көп байланысты болды.Қарапайым халықтың ортақ асыраушысы болған дарияны жеке-жеке иелікпен пайдалану үлкен дау-дамай тартыс артынан экономикалық құлдыраушылық тудырды.Мысыр мемелекетін бұрынғыдан қиянкескі күрес басталды. Нәтижесінде оңтүстік нормахтар мерейі үстем болып, бір орталыққа бағынаған мемлекет болды. Жаңадан үкімет басына келген патшалар өздерінің астанасы Фивте және оның маңайында өткен перғауындардың жолын қуған ірі ғибадатханалар мен кесенелер тұрғыза бастады. Солардың ішіндегі ең елеулісі Гиза пирамидасы сәулет ғимараты перғауын Ментухотеп 1-дің басына тұрғызылған ғибадатхана Ніл дариясында батыс жағалауда Бахиир баурайында салынды. Ғибадатхананың өнер тарихында өзінің ерекшелігімен сәулеттік тың әдіспен тұрғызылған құнды ғимарат. Ғимараттың біраз бөлігі жартастан қашалып тұрғызылды. Бағаналар тізбегінің үстінде маңдайша орнатылған. Негізінен ғибадатхана екі қабаттан тұрады, бірінші қабатта маңдайша бөлігінде ортасында көтерме жол салынған. Ғибадатхананың атын шығаратындай бірнеше ерекшенліктері бар.

Грек өнері нәр алып өскен Элладаның мифологиялық аңыздары адамның табиғатты жеңу жолындағы күресін басқа өлкелерде бұрын туындаған аңыздардан мүлдем өзгеше сипаттады. Мифология қатерлі стихияны табиғаттың адамға аяусыз өктемдігін бейнелейтін қаһарлы да еңсе басар күш хайуанның адам үшін бейнесі қашып құтыла алмайтын тағдырдың көрінісі болған хайуанның билігі аяқталғанын білдіреді. Хайуан ежелгі грек эпосында бар, оның барлық табиғаттың бейнесі және әмірші ретінде емес, оның бар болғаны құрамдас бөлігі ретінде сипатталады.Грек мифологиясы дүние толы құштарлық пен арманды тамаша адам бейнесі арқылы көрсетіп сансыз құдайларды туғызды. Мұны тағы бір атап көрсетелік хайуан палеолит үңгірін мекндеуші оның бейнесі нысана ретінде салынған. Хайуан тылсым да елес те сияқты тәңірі скиф оны металда хайуан тұмсықтары мен кескіндерін ерінбей бейнелеу арқылы бағындырғысы келеді. Хайуан мәңгі ажалдық күлш оған өз патшаларының бұлшықтары мен қаһары бейнесін қатар қойды. Дүниені аша бастаған адамның сүйініске толы құмарлығы эллинге шабыт берді.

Ғылымның әрбір даму кезеңі адамзат ақыл-ойының жаңа серпілісінің дүниені танудағы адамның жаңа жеңісінің куәсі,сонымен бірге ол бұрынғыдан да биік шарықтау жаршысы. Өнердің ұлы күшін жан—тәнімен сезіп ұғынатын адам Эрмитажда антикалық мүсін залдарын аралап оның пәк та кіршіксіз сұлулығын нәр алған Византияның, ежелгі Иранның, Қытай,мен Араб,Шығыс өнері жайнаған . Адамның табиғатпен терезесі тең ол оның құшағында еркін өмір сүреді. Және бұл адамның өзінің ұлылығының саналы түрде түсінеді сонымен бірге оған адамдық пендешілік те жат емес. Грек эпосы бейнеленген ежелгі грек өзі Олимпке жайғастырған құдайлардың өздері сияқты дене сырқатынан зар қағады, шыбын жанымды сақтап қал деп жалбарынады. Күрес үстінде көбіне қулық жасайды кейде өзінен күші басымдардан жасырынып сақтанады,таң қаларлықтай ержүректіктік көрсетеді. Оның бойында қаһармандық әрқашан адамға тән қасиеттерімен ұштасып жатады. Гомердің кейіпкерлері осындай.

Ол адамға тән қасиеттің ешқайсысы жат емес қарапайым жаны жарқын жайсаң жандар. Бірақ балалық шақ та тамаша ғой және адамзаттың балалық шағы ежелгі Элладағыдай ешбір жерде соншалық ләззаты болған емес. Табиғаттың қайырымсыз қожасы хайуан алдындағы үрей секілді оның орнын қуаныш басты. Сонымен бірге адам құдіретті деген асқақ сезім дүниеге келді.

Барлық басқа мифология сияқты табиғаттың тылсым күштерін нақты бейнелерге айналдыратын халықтың табиғи көркем творчествосы болып табылады. Грек поэзиясы және ең алдымен Гомер эпосы халық аңызына толысқан баяндау жүйелігін берді. Египет құдайларына келсек олар мифологияда өзінің дара сипатын сақтап қала берді.

Грек өнері нәр алып өскен Элладаның мифологиялық аңыздары адамның табиғатты жеңу жолындағы күресін басқа өлкелерде бұрын туындаған аңыздардан мүлдем өзгеше сипатталады. Өйткені Критте санадан тыс бір сәт қана жарқыраған сияқты көрінетін болмыс қуанышы Элладада өзінің бүкіл игі нұрымен толық орнығады.

Мифология қатерлі стихияны табиғаттың адамға аяусыз өктемдігін

Бейнелейтін қаһарлы да еңсерлі басар күш хайуанның адам үшін бейнесі қашып құтыла алмайтын тағдырдың көрінісі болған хайуанның билігі аяқталғанын білдіреді. Мифология дүние толы құштарлық пен арманды тамаша адам бейнесі арқылы көрсетіп сансыз құдайларды туғызды. Пластикалық өнерге сурет, мүсін өнерлеріне архитектураға арналған халықтың қанат серпіні туралы әңгімелеп беру.

Мифология қатерлі стихияны табиғаттың адамға аяусыз өктемдігін

Бейнелейтін қаһарлы да еңсерлі басар күш хайуанның адам үшін бейнесі қашып құтыла алмайтын тағдырдың көрінісі болған хайуанның билігі аяқталғанын білдіреді. Мифология дүние толы құштарлық пен арманды тамаша адам бейнесі арқылы көрсетіп сансыз құдайларды туғызды. Пластикалық өнерге сурет, мүсін өнерлеріне архитектураға арналған халықтың қанат серпіні туралы әңгімелеп беру.