Қазақ лексикографиясының қалыптасуымен зерттелу тарихы

Қай тідде болмасын онда қолданылатын сөздерді, яғни лексиканы реттеп отыратын тіл білімінің саласы лексикография болып саналады. Қазақ лексикографиясының қалыптасу мен зерттелу тарихына көз жібермек, онда ең алдымен ауызға ілінер еңбек М. Қашқаридың ХІ ғасырда жазылған «Түркі тілдерінің сөздігі» тілге оралады.

  1. Аталған сөздік жалпы түркі тілдеріне оның қолданылатын сөздеріне арналса да бір сыпыра сөздер қазақ тіліне тән болып келеді. Соңғы кезде М: Қашқаридың жоғарыда көрсетілген еңбегіндегі мақал-мәтелдерді талқыласақ, көптеген мақал-мәтелдер қазақ тілінің сөздік құрамында бар екендігі байқалады. Лексикограффияға байланысты екінші бір еңбек ХІҮ ғасырда жазылған В.В. Радлов сөзі болып есептеледі.
  2. Аталған сөздіктер негізінен түркі тілдеріне қатысты болса да қазақ тіліне де тән сөздер аз емес сол сияқты «Кодекс-куманикус» атты сөздікті атап өтуге болады. Аталған сөздік туралы сөздікті профессор Ә. Құрысжанов жазды. Бұл еңбекте көрсетілген бір сыпыра сөздер тек қана құман халқының сөздерін ғана емес жалпы түркі тілдеріне, соның ішінде қазақ тіліне де ортақ сөздердің бар екендігі жан-жақты баяндалған.